Mạt Chược (Mahjong) là một trò chơi bài truyền thống và phổ biến có nguồn gốc từ Trung Quốc, không chỉ mang tính giải trí mà còn là một nét văn hóa đặc sắc. Với bộ quân bài độc đáo làm bằng sừng, ngà hoặc nhựa, Mạt Chược đòi hỏi sự tinh tế trong quan sát, tính toán chiến thuật và một chút may mắn. Luật chơi Mạt Chược có vẻ phức tạp, nhưng lại vô cùng hấp dẫn khi đã nắm vững.
Bài viết này sẽ là cẩm nang chi tiết hướng dẫn cách đánh Mạt Chược, từ luật chia bài cơ bản đến các quy tắc ù (thắng) và những kinh nghiệm chơi Mạt Chược dễ thắng nhất, giúp người mới nhanh chóng làm chủ cuộc chơi.
Tìm hiểu về trò chơi Mạt Chược là gì và cấu trúc bộ bài
Theo Nohu, cái tên Mạt Chược (Mahjong) trong tiếng Hán Việt có nghĩa là “Chim Sẻ Vừng”, bởi quân bài Nhất Sách (lá 1 thuộc hàng Sách) có ký hiệu tương tự hình chim sẻ. Trò chơi này thường có 4 người chơi và mục tiêu cuối cùng là hoàn thành một bộ bài hoàn chỉnh, được gọi là Ù (thắng ván cờ).
Bộ Mạt Chược tiêu chuẩn thường có 144 quân (tùy theo biến thể có thể lên đến 160 quân), được chia thành các loại sau:
- SỐ (Số/Hàng): Gồm 3 loại, mỗi loại từ 1 đến 9, mỗi con có 4 lá.
- Vạn (Wan): Ký hiệu bằng chữ Hán.
- Sách (Sou): Ký hiệu bằng que tre (Nhất Sách là hình chim sẻ).
- Văn (Pin): Ký hiệu bằng hình tròn (đồng tiền).
- CHỮ (Tài Phao/Gió/Rồng): Mỗi con có 4 lá.
- Gió (Phú): Đông, Tây, Nam, Bắc.
- Rồng (Tam Nguyên): Trung (Đỏ), Phát (Xanh), Bạch (Trắng).
- HOA (Tài Lộc/Bốn Mùa/Bốn Quý): Gồm 8 quân Hoa đặc biệt (Bốn Mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông và Tứ Quý: Mai, Lan, Cúc, Trúc). Các quân Hoa được dùng để tính điểm thưởng và không dùng để ghép Phỗng/Phu.
Cách đánh Mạt Chược – Luật chơi cơ bản và quy tắc chia bài
Quy tắc chia bài Mạt Chược
- Chuẩn bị: Tất cả quân bài được úp xuống và xáo trộn. 4 người chơi sẽ xếp bài thành 2 hàng ngang, mỗi hàng 18 quân, tổng cộng tạo thành một “tường thành” 72 quân.
- Xác định Cái (Dealer): Người chơi ở Cửa Đông (thường được xác định bằng cách đổ xí ngầu) là nhà cái (Cửa Cái/Dealer).
- Phân bài: Nhà Cái đổ xí ngầu để xác định vị trí bốc bài. Bài được chia cho 4 người chơi theo lượt:
- Cửa Cái nhận 14 quân bài.
- Cửa Con (3 người còn lại) nhận 13 quân bài.
Sau đó, Nhà Cái đánh ra một quân bài đầu tiên, khiến số quân bài trên tay mọi người bằng nhau.
Luật chơi Mạt Chược cơ bản (Ghép bộ)
Mục tiêu của người chơi là sắp xếp 13 quân bài trên tay thành các bộ bài hoàn chỉnh, hay còn gọi là Phu và Cặp Mắt.
- Công thức Ù: Để Ù (thắng), bạn phải có 4 Phu (Bộ) và 1 Cặp Mắt (Đôi). Tổng cộng là $4 \times 3 + 2 = 14$ quân bài.
- Các loại Phu (Bộ 3 quân):
- Phu Phỗng (Pung): 3 quân bài giống nhau (ví dụ: ba con Cửu Vạn, ba con Bắc).
- Phu Xám (Sám): 3 quân bài liên tiếp cùng loại (ví dụ: Lục Sách, Thất Sách, Bát Sách).
- Phu Cát (Coong): 4 quân bài giống nhau (giá trị cao hơn Phỗng, thường được đặt riêng và bốc bù một quân).
- Cặp Mắt (Đôi): Hai quân bài giống nhau (ví dụ: Đôi Nhất Văn, Đôi Tây).
- Quy tắc ăn bài:
- Người chơi bên tay trái đánh một quân bài rác, người chơi khác có thể ăn (chiếu) quân bài đó nếu nó giúp họ hoàn thành một bộ Phỗng (Pung) hoặc Cát (Coong).
- Người chơi chỉ được ăn quân bài đánh ra từ người bên tay trái nếu quân đó giúp họ hoàn thành Phu Xám (Chíu/Ăn Bài).
- Quân Hoa: Quân Hoa được bốc ra và đặt riêng, không dùng để ghép bộ. Người chơi bốc được Hoa sẽ được bốc bù một quân bài khác. Hoa càng nhiều, điểm thưởng (phạt) khi ù càng cao.
Kinh nghiệm trong cách đánh Mạt Chược dễ thắng
Kinh nghiệm trong cách đánh mạt chược dễ thắng:
Lên kế hoạch và xác định hướng ù
Các chuyên gia từ NOHU PG chia sẻ, ngay từ khi chia bài (13 quân), người chơi chuyên nghiệp đã xác định được hướng ù của mình. Hãy xem xét bài và quyết định bạn sẽ tập trung ghép loại nào:
- Ghép Số (Vạn, Sách, Văn): Tập trung vào các Sảnh liên tiếp hoặc Phỗng cùng hàng.
- Ghép Chữ (Tài Phao/Gió/Rồng): Nếu có nhiều quân Tài Phao, hãy tập trung Phỗng các con Gió (Đông, Tây, Nam, Bắc) hoặc Tam Nguyên (Trung, Phát, Bạch) để tăng điểm.
Biết mình đang theo đuổi bộ nào sẽ giúp bạn biết quân bài nào cần giữ và quân bài nào cần đánh ra ngay.
Thận trọng khi đánh bài rác
Việc đánh bài rác không tốt có thể làm hỏng cơ hội của bạn hoặc, tệ hơn, giúp đối thủ ù nhanh hơn. Hãy tuân thủ nguyên tắc sau:
- Đánh bài lẻ ở rìa: Ưu tiên đánh các quân bài số 1 hoặc 9 trước, vì chúng khó ghép Sảnh hơn các quân ở giữa (4, 5, 6).
- Quan sát đối thủ: Nếu đối thủ đã Phỗng hoặc Coong một loại bài nào đó (ví dụ: Phỗng nhiều quân Tài Phao), hãy tránh đánh các quân bài có liên quan đến loại đó.
Linh hoạt thay đổi chiến lược
Trong Mạt Chược, sự linh hoạt là chìa khóa. Nếu bạn nhận thấy quân bài mình cần (để hoàn thành Sảnh hoặc Phỗng) không xuất hiện hoặc bị đối thủ ăn hết, hãy sẵn sàng chuyển hướng:
- Chuyển từ Sảnh sang Phỗng: Nếu bạn có ba con 5 Sách và hai con 7 Văn, và nhận thấy 5 Sách dễ bị ăn hơn, hãy chuyển hướng tập trung ghép Sảnh 7-8-9 Văn hoặc kiếm Đôi 7 Văn để làm Cặp Mắt.
- Ưu tiên ù nhỏ, tránh ù to kẹt bài: Đừng quá cố chấp theo đuổi những bộ ù quá lớn, hiếm gặp (như Thập Bát La Hán) nếu có cơ hội ù cơ bản (4 Phu 1 Mắt) trước.
Chơi Mạt Chược đòi hỏi sự quan sát tinh tế và khả năng thay đổi kế hoạch theo từng nước đi của đối thủ.
Mạt Chược là một trò chơi đầy hấp dẫn, kết hợp giữa may mắn và tư duy chiến lược. Cách đánh Mạt Chược hiệu quả nhất là nắm vững công thức 4 Phu và 1 Cặp Mắt để ù, hiểu rõ vai trò của các quân bài (Số, Chữ, Hoa) và áp dụng các chiến thuật lên kế hoạch, thận trọng khi đánh rác và linh hoạt thay đổi hướng đi.
Hãy lưu lại bài viết này, luyện tập thường xuyên, và bạn sẽ sớm trở thành một người chơi Mạt Chược giỏi!
